Artikelen

Op deze pagina staat een aantal atheïstische en skeptische artikelen. Iedereen is vrij artikelen in te sturen, mits ze aan een aantal voorwaarden voldoen. Artikelen kunnen gestuurd worden naar: contact[at]deatheist.nl (vervang [at] door @, anti-spam-maatregel).

In de biologische wereld is de moderne evolutietheorie universeel geaccepteerd. Het is de grote verbindende theorie in de biologie. Het valt dan ook niet mee om een bioloog te vinden die deze theorie ontkent, laat staan een die gelooft dat alle soorten een paar duizend jaar geleden, in zes dagen, door God geschapen zijn. Een creationistische bioloog, dat is eigenlijk een contradictio in terminis. Toch hebben we in Nederland lange tijd zo’n lopende tegenstrijdigheid gehad: Willem Ouweneel. Nu Ouweneel echter zijn creationisme schijnt te hebben opgegeven in ruil voor een minder letterlijke lezing van Genesis, heeft creationistisch Nederland een nieuwe voorman nodig. Dat lijkt Peter Borger te willen worden.

Kluun is het pseudoniem van Raymond van de Klundert, een schrijver die bekendheid kreeg met een paar succesvolle romans, waaronder Komt een vrouw bij de dokter. In het kader van De maand van de spiritualiteit heeft hij een nieuwe boekje geschreven: God is gek - de dictatuur van het atheïsme. Zoals de ondertitel reeds suggereert, heeft hij zijn pijlen gericht op wat hij noemt “de dictatuur van het atheïsme”. Zijn opvattingen heeft hij ook al uit de doeken mogen doen bij diverse programma’s als Goedemorgen Nederland, Pauw & Witteman en Dit is de dag. Ik heb zijn boekje nog niet kunnen lezen, maar op grond van zijn interviews is al het nodige te zeggen. Is er werkelijk sprake van een dictatuur van het atheïsme? Wordt er werkelijk overal zo de spot gedreven met alles wat naar God en geloof riekt?

In het Darwinjaar zijn er twee belangrijke populaire boeken over evolutie verschenen. Beide hebben het doel de geïnteresseerde leek te laten zien waarom evolutie waar is en wereldwijd door biologen geaccepteerd wordt. Beide auteurs zijn eminente evolutiebiologen, vakmensen dus. Van de hand van Jerry Coyne verscheen begin dit jaar Why Evolution is True (Oxford UP, 2009) en van Richard Dawkins' hand The Greatest Show on Earth: The Evidence for Evolution (Transworld Publishers, 2009). Het boek van Dawkins is ook in het Nederlands uitgegeven bij Nieuw Amsterdam, onder de titel Het grootste spektakel ter wereld.

Vandaag, 24 oktober, heb ik mij begeven in het hol van de leeuw: het creationistische congres 'R-EVOLUTIE op het wetenschappelijke erf'. Het leek mij interessant om zo’n curiositeit eens meegemaakt te hebben. Omdat het in een evangelische school werd georganiseerd, was ik even bang dat de dag geopend zou worden met gebed, maar dat bleef gelukkig uit. Het publiek, naar schatting ruim honderd mensen, was waarschijnlijk hoofdzakelijk creationist. Ik was dan ook verbaasd over het verhaal van de sprekers, althans, van de eerste twee.

Waarschijnlijk is geen enkele Bijbelpassage zo bekend als Genesis 1, over de schepping van hemel en aarde. De traditionele vertaling, het beste bekend van de Statenvertaling, luidt: “In den beginne schiep God den hemel en de aarde.” Veel moderne vertalingen komen hier ook op uit, zij het in een wat modernere verwoording.

Al die tijd heeft men er evenwel naast gezeten, want God schiep niet de hemel en de aarde, maar scheidde de hemel en de aarde. Dat is wat Ellen van Wolde, hoogleraar Exegese van het Oude Testament aan de Raboud Universiteit in Nijmegen stelt in haar oratie van morgen. Zij komt tot deze conclusie door niet alleen taalkundig onderzoek, maar ook door naar de mythologische context te kijken waarin dit verhaal ontstaan is.

Op grond van een goede wetenschappelijke theorie kun je voorspellingen doen over de werkelijkheid. Op basis van de evolutietheorie kun je bijvoorbeeld voorspellen hoe diersoorten verspreid moeten zijn over de aarde (biogeografie), over welke DNA-sequenties je in welke organismen moet aantreffen en wat voor structuren je mag verwachten in verschillende embryo’s. Misschien nog wel de meest tot de verbeelding sprekende voorspellingen kunnen gedaan worden over waar je bepaalde fossielen zou moeten aantreffen en welke eigenschappen deze fossielen dan hebben.

De term “een diepreligieuze ongelovige” komt uit een citaat van Albert Einstein. Het is tevens de titel van het eerste hoofdstuk van het inmiddels beruchte boek The God Delusion (in het Nederlands vertaald als God als Misvatting) van Richard Dawkins, waarschijnlijk ’s werelds bekendste atheïst. Aan dit citaat moest ik vele malen denken tijdens het lezen van het voorlaatste hoofdstuk van het boekje God én Darwin: Geloof kan niet om evolutie heen van theoloog en godsdienstfilosoof Taede Smedes, net uitgegeven bij Nieuw Amsterdam. Hierop zal ik aan het einde terugkomen, eerst de rest van het boekje.

Inleiding
Is het vele leed in de wereld te rijmen met Gods bestaan? Dit is een oude vraag waarover iedereen die geïnteresseerd is in het bestaan van God wel eens heeft nagedacht. De Schotse filosoof David Hume citeert Epikouros (Epicurus), die leefde van 341 tot 270 v.C., al over dit probleem in zijn Dialogues concerning natural religion:

“Is he [God] willing to prevent evil, but not able? then is he impotent. Is he able, but not willing? then is he malevolent. Is he both able and willing? Whence then is evil?” (hoofdstuk X)

[...] er bestaat geen enige waarheid van de Koran of juiste uitleg ervan, maar slechts fragmentarische interpretaties die ideologisch gezien van belang zijn om persoonlijk voordeel te hebben van de macht van het boek en de godsdienst.

~ Michel Onfray [1]

In een eerder artikel [2] heb ik betoogd dat iedere poging om de moderne wetenschap te verenigen met het geloof in de judeo-christelijk-islamitische god onvermijdelijk een steeds abstracter beeld van die god tot gevolg heeft, wat uiteindelijk zal resulteren in een betekenisloos godsbeeld. Het door Stephen Jay Gould geopperde begrip NOMA (nonoverlapping magisteria), dat staat voor twee zich op strikt gescheiden domeinen oriënterende leerscholen - die van de religie en die van de wetenschap - is een achterhaalde poging om de kool en geit te sparen. Het domein van de wetenschap is het domein van het kenbare, wat volgens NOMA impliceert dat religie zich zou moeten beperken tot het onkenbare, maar religie beperkt zich niet uitsluitend tot het onkenbare. Tegenstrijdige verklaringen van fenomenen binnen het overlappende deel van beide domeinen zijn het gevolg. Dergelijke conflicten met de wetenschap hebben theologen ertoe genoopt het godsbegrip en de theologie steeds abstracter te maken. "God" zal bij het voortschrijden van de wetenschap uiteindelijke degenereren tot een betekenisloos begrip. (Het alternatief is een wereldvreemde, alle wetenschappelijke inzichten ontkennende opstelling, die - naar de tijd vordert - steeds moeizamer vol te houden zal zijn, en die ik daarom verder buiten beschouwing zal laten.) In dit artikel zal ik betogen dat de degeneratie van God ook zonder botsingen met de wetenschap onvermijdelijk is, wanneer de eigenschappen van God - zoals die in de Bijbel of de Koran zijn geopenbaard - aan de logica worden blootgesteld.

Theologians have grown grateful for small mercies,
and they do not much care what sort of god the man of science gives them,
so long as he gives them one at all

~ Bertrand Russell

Degeneratie, een pseudowetenschappelijk argument dat de onmogelijkheid van de evolutietheorie had moeten aantonen, werd in Nederland zo'n 10 jaar geleden geïntroduceerd door Peter M. Scheele, een gedreven evangelist en creationist, in zijn boek "Degeneratie, het einde van de evolutietheorie". Zijn 'theorie' is vrij vlot door diverse biologisch wetenschappelijk beter onderlegden onderuitgehaald. In dit artikel wil ik betogen dat het degeneratieargument nog wel degelijk van toepassing is, zij het op een ander fenomeen.

Vandaag heeft de HEER u verzekerd
dat u, zoals hij u heeft beloofd,
zijn volk zult zijn, zijn kostbaar bezit.

~ Deuteronomium 26:18

Pascals weddenschap

In de loop der tijden hebben apologeten (zoals theologen en andere gelovigen) tal van godsbewijzen opgesteld om de ongelovigen te overtuigen van het bestaan van God, en/of het nut van geloven in God. Zo zijn er kosmologische argumenten, teleologische argumenten, ontologische argumenten, argumenten op basis van persoonlijke ervaringen (vermeende openbaringen en wonderen, troost, etc.) en ga zo maar door. Een heel curieus argument om in God te geloven is Pascals weddenschap, geopperd door de Fransman Blaise Pascal, een wiskundige, natuurkundige, christelijk filosoof, theoloog en apologeet (19 juni 1623 - 19 augustus 1662). Volgens sommigen is het woord weddenschap niet helemaal juist, en het wordt daarom ook wel Pascals gok of Pascals wedder genoemd. De Engelse term is 'Pascal's wager'. Het argument van Pascal komt feitelijk neer op het volgende: Als je er op gokt dat God bestaat, en het waar is, is een eeuwigheid van geluk en vreugde je deel. Als blijkt dat God niet bestaat, heb je in ieder geval niets verloren. Als je er daarentegen op gokt dat God niet bestaat, loop je het risico dat je voor eeuwig in de hel moet branden. Het risico van ongeloof is dus vele malen groter dan het risico van het geloof. Het is dus veiliger en daardoor verstandiger te gokken op Gods bestaan, gezien de mogelijke consequenties. Althans volgens de argumentatie van Blaise Pascal.

Kiezen voor Jezus, of kiezen voor God. Kan dat? God heeft ons vrije wil gegeven en hij wil dat wij in vrijheid voor hem kiezen, wordt vaak beweerd. Kunnen we vrijwillig de keuze maken om te gaan geloven in God? Ik durf te beweren van niet. En juist de mensen waarvan je zou mogen verwachten dat ze experts zijn op dit gebied, de gelovigen, blijken in de praktijk veel te gemakkelijk over dit probleem heen te stappen. Onterecht, naar mijn mening.

Op 10 april 2008 was ik aanwezig bij een debat tussen Everhard de Jong (hulpbisschop van Roermond en vervanger van Antione Bodar, die wegens ziekte niet aanwezig kon zijn), Prof. Eep Talstra (hoogleraar Oud Testament aan de VU in Amsterdam) en Bart Klink (atheïst, en veruit de Benjamin van het forum). Het debat was georganiseerd door een viertal samenwerkende christelijke en één van oorsprong katholieke (maar thans seculiere) studentenverenigingen, en vond plaats op de sociëteit van KSV Sint Franciscus Xaverius in Wageningen. De discussieleider was de burgemeester Van Rumund van Wageningen.

Volgens de officiële christelijke doctrine gaan degenen die Jezus niet aannemen als hun verlosser, na hun dood naar de hel. En ook binnen de officiële islamitische doctrine is de hel de definitieve bestemming voor hen die ongelovig (andersgelovig) zijn [1]. Wat is die hel nou eigenlijk, en waar kunnen we dit fenomeen terugvinden in de Bijbel, de Koran, en andere geschriften binnen deze monotheïstische religies? Het woord hel komt niet voor in de Nieuwe Bijbelvertaling (NBV), maar in plaats daarvan is een aantal malen sprake van de gehenna [2]. Het woord gehenna is afgeleid van het Griekse geenna, wat via het Aramees is afgeleid van het Hebreeuwse woord ge-hinnom, dat dal van Hinnom betekent. Het Nederlandse woord hel heeft dus betrekking op het dal van Hinnom. Tijdens het koningschap van Salomo [3], Achaz [4] en Manasse [5] werden in het Hinnomdal gruwelijke mensenoffers gebracht aan de god Moloch, waarbij de slachtoffers vaak levend in het vuur werden geworpen. Vanwege de gruwelijkheden die daar plaatsvonden, gebruikt Jezus in Mattheüs 23:33 het woord gehenna, dat vaak vertaald wordt als hel [6], om de gruwelijkheid van het lot van verstokte zondaars te beschrijven. Het boek Openbaring spreekt van een poel van vuur en zwavel, waarin de pijniging eeuwig doorgaat, dag en nacht, zonder onderbreking [7][8]. In Mattheüs 25:41 wordt gesproken van 'het eeuwige vuur dat bestemd is voor de duivel en zijn engelen'.

Op 5-10-2007 stond een artikel in het Reformatorisch Dagblad [1], waaruit blijkt dat de Raad van Europa de regeringen van de 47 aangesloten landen oproept tot "krachtig verzet" tegen het opnemen van het creationisme in het onderwijs als een wetenschappelijke discipline. De Raad, die zich bezig dient te houden met het bevorderen van de mensenrechten, heeft echter niets te vertellen op het betrokken beleidsterrein en dus leiden de vastgelegde opvattingen helaas niet tot dwingende gevolgen. Desalniettemin een positief bericht. Zeker in vergelijking met het debacle van de censuur die de Evangelische Omroep (EO) heeft uitgeoefend op de natuurdocumentaire "The Life of Mammals", geschreven en gepresenteerd door Sir David Attenborough en uitgegeven door de BBC.

Een citaat uit het artikel in het Reformatorisch dagblad:

Het darwinisme "berust op feiten en heeft niets van doen met een goddelijke openbaring." "Intelligent Design, gepresenteerd op een geraffineerde wijze, probeert zijn benadering af te schilderen als wetenschappelijk en daarin schuilt het gevaar", menen de parlementariërs die zich achter de aanbeveling aan de lidstaten schaarden.

Critici van het geloof maken dikwijls gebruik van passages uit de Bijbel om hun kritiek te onderbouwen. Met name het oude testament bevat veel kwalijke teksten, en ook veel Christenen hebben moeite met sommige passages. (Er zijn er zelfs, die dit ook durven toegeven). Kritiek op de Bijbel staven met passages uit diezelfde Bijbel wordt niet altijd op prijs gesteld door gelovigen, en opvallend vaak wordt er gereageerd in de trant van: "Je gebruikt de tekst uit zijn context, je rukt het uit zijn verband, en je kritiek is daarom niet terecht." In sommige (maar zeker niet alle) gevallen is een dergelijke reactie geoorloofd, want eerlijk is eerlijk: sommige critici maken zich hier van tijd tot tijd wel degelijk schuldig aan.

Het omgekeerde is echter ook vaak het geval: menig Christen gebruikt te pas, maar zeker ook te onpas, passages uit de Bijbel om zijn/haar gelijk aan te tonen. In discussies over onze moraal zijn Christenen vaak geneigd om te verwijzen naar de tien geboden. "Als iedereen zich maar aan de tien geboden hield, dan zou de wereld er een stuk beter voor staan", is dan vaak de strekking van het betoog. Afgezien van de vraag of die hier aangehaalde tien geboden nu wel zo goed zijn als vaak wordt verondersteld [1], moeten we constateren dat zelfs hier een Bijbeltekst uit zijn context wordt gelezen. De tien geboden waar men op doelt zijn namelijk niet de definitieve tien geboden volgens het (volledige) verhaal van Mozes op de berg Sinaï, zoals verteld in het boek Exodus. Laten we de "gangbare" (door gelovigen vaak te berde gebrachte) tien geboden eens terug plaatsen in zijn context, en het volledige verhaal nog eens nalopen.

 

Wie zijn er online?

We hebben 52 gasten en geen leden online

Geef je mening

Welke positie over het bestaan van god(en) onderschrijft u?

Bekende atheïsten

Jaap van HeerdenJaap van Heerden, filosoof, hoogleraar psychologie aan de Universiteit Maastricht.

Citaat

Waarom zou ik bang zijn voor de tijd dat ik er niet meer ben? Ik ben toch ook niet bang voor de tijd dat ik er nog niet was?

~ Lucretius

Artikelen

Op deze pagina staat een aantal atheïstische en skeptische artikelen. Iedereen is vrij artikelen in te sturen, mits ze aan een aantal voorwaarden voldoen. Artikelen kunnen gestuurd worden naar: contact[at]deatheist.nl (vervang [at] door @, anti-spam-maatregel).

In de biologische wereld is de moderne evolutietheorie universeel geaccepteerd. Het is de grote verbindende theorie in de biologie. Het valt dan ook niet mee om een bioloog te vinden die deze theorie ontkent, laat staan een die gelooft dat alle soorten een paar duizend jaar geleden, in zes dagen, door God geschapen zijn. Een creationistische bioloog, dat is eigenlijk een contradictio in terminis. Toch hebben we in Nederland lange tijd zo’n lopende tegenstrijdigheid gehad: Willem Ouweneel. Nu Ouweneel echter zijn creationisme schijnt te hebben opgegeven in ruil voor een minder letterlijke lezing van Genesis, heeft creationistisch Nederland een nieuwe voorman nodig. Dat lijkt Peter Borger te willen worden.

Kluun is het pseudoniem van Raymond van de Klundert, een schrijver die bekendheid kreeg met een paar succesvolle romans, waaronder Komt een vrouw bij de dokter. In het kader van De maand van de spiritualiteit heeft hij een nieuwe boekje geschreven: God is gek - de dictatuur van het atheïsme. Zoals de ondertitel reeds suggereert, heeft hij zijn pijlen gericht op wat hij noemt “de dictatuur van het atheïsme”. Zijn opvattingen heeft hij ook al uit de doeken mogen doen bij diverse programma’s als Goedemorgen Nederland, Pauw & Witteman en Dit is de dag. Ik heb zijn boekje nog niet kunnen lezen, maar op grond van zijn interviews is al het nodige te zeggen. Is er werkelijk sprake van een dictatuur van het atheïsme? Wordt er werkelijk overal zo de spot gedreven met alles wat naar God en geloof riekt?

In het Darwinjaar zijn er twee belangrijke populaire boeken over evolutie verschenen. Beide hebben het doel de geïnteresseerde leek te laten zien waarom evolutie waar is en wereldwijd door biologen geaccepteerd wordt. Beide auteurs zijn eminente evolutiebiologen, vakmensen dus. Van de hand van Jerry Coyne verscheen begin dit jaar Why Evolution is True (Oxford UP, 2009) en van Richard Dawkins' hand The Greatest Show on Earth: The Evidence for Evolution (Transworld Publishers, 2009). Het boek van Dawkins is ook in het Nederlands uitgegeven bij Nieuw Amsterdam, onder de titel Het grootste spektakel ter wereld.

Vandaag, 24 oktober, heb ik mij begeven in het hol van de leeuw: het creationistische congres 'R-EVOLUTIE op het wetenschappelijke erf'. Het leek mij interessant om zo’n curiositeit eens meegemaakt te hebben. Omdat het in een evangelische school werd georganiseerd, was ik even bang dat de dag geopend zou worden met gebed, maar dat bleef gelukkig uit. Het publiek, naar schatting ruim honderd mensen, was waarschijnlijk hoofdzakelijk creationist. Ik was dan ook verbaasd over het verhaal van de sprekers, althans, van de eerste twee.

Waarschijnlijk is geen enkele Bijbelpassage zo bekend als Genesis 1, over de schepping van hemel en aarde. De traditionele vertaling, het beste bekend van de Statenvertaling, luidt: “In den beginne schiep God den hemel en de aarde.” Veel moderne vertalingen komen hier ook op uit, zij het in een wat modernere verwoording.

Al die tijd heeft men er evenwel naast gezeten, want God schiep niet de hemel en de aarde, maar scheidde de hemel en de aarde. Dat is wat Ellen van Wolde, hoogleraar Exegese van het Oude Testament aan de Raboud Universiteit in Nijmegen stelt in haar oratie van morgen. Zij komt tot deze conclusie door niet alleen taalkundig onderzoek, maar ook door naar de mythologische context te kijken waarin dit verhaal ontstaan is.

Op grond van een goede wetenschappelijke theorie kun je voorspellingen doen over de werkelijkheid. Op basis van de evolutietheorie kun je bijvoorbeeld voorspellen hoe diersoorten verspreid moeten zijn over de aarde (biogeografie), over welke DNA-sequenties je in welke organismen moet aantreffen en wat voor structuren je mag verwachten in verschillende embryo’s. Misschien nog wel de meest tot de verbeelding sprekende voorspellingen kunnen gedaan worden over waar je bepaalde fossielen zou moeten aantreffen en welke eigenschappen deze fossielen dan hebben.

De term “een diepreligieuze ongelovige” komt uit een citaat van Albert Einstein. Het is tevens de titel van het eerste hoofdstuk van het inmiddels beruchte boek The God Delusion (in het Nederlands vertaald als God als Misvatting) van Richard Dawkins, waarschijnlijk ’s werelds bekendste atheïst. Aan dit citaat moest ik vele malen denken tijdens het lezen van het voorlaatste hoofdstuk van het boekje God én Darwin: Geloof kan niet om evolutie heen van theoloog en godsdienstfilosoof Taede Smedes, net uitgegeven bij Nieuw Amsterdam. Hierop zal ik aan het einde terugkomen, eerst de rest van het boekje.

Inleiding
Is het vele leed in de wereld te rijmen met Gods bestaan? Dit is een oude vraag waarover iedereen die geïnteresseerd is in het bestaan van God wel eens heeft nagedacht. De Schotse filosoof David Hume citeert Epikouros (Epicurus), die leefde van 341 tot 270 v.C., al over dit probleem in zijn Dialogues concerning natural religion:

“Is he [God] willing to prevent evil, but not able? then is he impotent. Is he able, but not willing? then is he malevolent. Is he both able and willing? Whence then is evil?” (hoofdstuk X)

[...] er bestaat geen enige waarheid van de Koran of juiste uitleg ervan, maar slechts fragmentarische interpretaties die ideologisch gezien van belang zijn om persoonlijk voordeel te hebben van de macht van het boek en de godsdienst.

~ Michel Onfray [1]

In een eerder artikel [2] heb ik betoogd dat iedere poging om de moderne wetenschap te verenigen met het geloof in de judeo-christelijk-islamitische god onvermijdelijk een steeds abstracter beeld van die god tot gevolg heeft, wat uiteindelijk zal resulteren in een betekenisloos godsbeeld. Het door Stephen Jay Gould geopperde begrip NOMA (nonoverlapping magisteria), dat staat voor twee zich op strikt gescheiden domeinen oriënterende leerscholen - die van de religie en die van de wetenschap - is een achterhaalde poging om de kool en geit te sparen. Het domein van de wetenschap is het domein van het kenbare, wat volgens NOMA impliceert dat religie zich zou moeten beperken tot het onkenbare, maar religie beperkt zich niet uitsluitend tot het onkenbare. Tegenstrijdige verklaringen van fenomenen binnen het overlappende deel van beide domeinen zijn het gevolg. Dergelijke conflicten met de wetenschap hebben theologen ertoe genoopt het godsbegrip en de theologie steeds abstracter te maken. "God" zal bij het voortschrijden van de wetenschap uiteindelijke degenereren tot een betekenisloos begrip. (Het alternatief is een wereldvreemde, alle wetenschappelijke inzichten ontkennende opstelling, die - naar de tijd vordert - steeds moeizamer vol te houden zal zijn, en die ik daarom verder buiten beschouwing zal laten.) In dit artikel zal ik betogen dat de degeneratie van God ook zonder botsingen met de wetenschap onvermijdelijk is, wanneer de eigenschappen van God - zoals die in de Bijbel of de Koran zijn geopenbaard - aan de logica worden blootgesteld.

Theologians have grown grateful for small mercies,
and they do not much care what sort of god the man of science gives them,
so long as he gives them one at all

~ Bertrand Russell

Degeneratie, een pseudowetenschappelijk argument dat de onmogelijkheid van de evolutietheorie had moeten aantonen, werd in Nederland zo'n 10 jaar geleden geïntroduceerd door Peter M. Scheele, een gedreven evangelist en creationist, in zijn boek "Degeneratie, het einde van de evolutietheorie". Zijn 'theorie' is vrij vlot door diverse biologisch wetenschappelijk beter onderlegden onderuitgehaald. In dit artikel wil ik betogen dat het degeneratieargument nog wel degelijk van toepassing is, zij het op een ander fenomeen.

Vandaag heeft de HEER u verzekerd
dat u, zoals hij u heeft beloofd,
zijn volk zult zijn, zijn kostbaar bezit.

~ Deuteronomium 26:18

Pascals weddenschap

In de loop der tijden hebben apologeten (zoals theologen en andere gelovigen) tal van godsbewijzen opgesteld om de ongelovigen te overtuigen van het bestaan van God, en/of het nut van geloven in God. Zo zijn er kosmologische argumenten, teleologische argumenten, ontologische argumenten, argumenten op basis van persoonlijke ervaringen (vermeende openbaringen en wonderen, troost, etc.) en ga zo maar door. Een heel curieus argument om in God te geloven is Pascals weddenschap, geopperd door de Fransman Blaise Pascal, een wiskundige, natuurkundige, christelijk filosoof, theoloog en apologeet (19 juni 1623 - 19 augustus 1662). Volgens sommigen is het woord weddenschap niet helemaal juist, en het wordt daarom ook wel Pascals gok of Pascals wedder genoemd. De Engelse term is 'Pascal's wager'. Het argument van Pascal komt feitelijk neer op het volgende: Als je er op gokt dat God bestaat, en het waar is, is een eeuwigheid van geluk en vreugde je deel. Als blijkt dat God niet bestaat, heb je in ieder geval niets verloren. Als je er daarentegen op gokt dat God niet bestaat, loop je het risico dat je voor eeuwig in de hel moet branden. Het risico van ongeloof is dus vele malen groter dan het risico van het geloof. Het is dus veiliger en daardoor verstandiger te gokken op Gods bestaan, gezien de mogelijke consequenties. Althans volgens de argumentatie van Blaise Pascal.

Kiezen voor Jezus, of kiezen voor God. Kan dat? God heeft ons vrije wil gegeven en hij wil dat wij in vrijheid voor hem kiezen, wordt vaak beweerd. Kunnen we vrijwillig de keuze maken om te gaan geloven in God? Ik durf te beweren van niet. En juist de mensen waarvan je zou mogen verwachten dat ze experts zijn op dit gebied, de gelovigen, blijken in de praktijk veel te gemakkelijk over dit probleem heen te stappen. Onterecht, naar mijn mening.

Op 10 april 2008 was ik aanwezig bij een debat tussen Everhard de Jong (hulpbisschop van Roermond en vervanger van Antione Bodar, die wegens ziekte niet aanwezig kon zijn), Prof. Eep Talstra (hoogleraar Oud Testament aan de VU in Amsterdam) en Bart Klink (atheïst, en veruit de Benjamin van het forum). Het debat was georganiseerd door een viertal samenwerkende christelijke en één van oorsprong katholieke (maar thans seculiere) studentenverenigingen, en vond plaats op de sociëteit van KSV Sint Franciscus Xaverius in Wageningen. De discussieleider was de burgemeester Van Rumund van Wageningen.

Volgens de officiële christelijke doctrine gaan degenen die Jezus niet aannemen als hun verlosser, na hun dood naar de hel. En ook binnen de officiële islamitische doctrine is de hel de definitieve bestemming voor hen die ongelovig (andersgelovig) zijn [1]. Wat is die hel nou eigenlijk, en waar kunnen we dit fenomeen terugvinden in de Bijbel, de Koran, en andere geschriften binnen deze monotheïstische religies? Het woord hel komt niet voor in de Nieuwe Bijbelvertaling (NBV), maar in plaats daarvan is een aantal malen sprake van de gehenna [2]. Het woord gehenna is afgeleid van het Griekse geenna, wat via het Aramees is afgeleid van het Hebreeuwse woord ge-hinnom, dat dal van Hinnom betekent. Het Nederlandse woord hel heeft dus betrekking op het dal van Hinnom. Tijdens het koningschap van Salomo [3], Achaz [4] en Manasse [5] werden in het Hinnomdal gruwelijke mensenoffers gebracht aan de god Moloch, waarbij de slachtoffers vaak levend in het vuur werden geworpen. Vanwege de gruwelijkheden die daar plaatsvonden, gebruikt Jezus in Mattheüs 23:33 het woord gehenna, dat vaak vertaald wordt als hel [6], om de gruwelijkheid van het lot van verstokte zondaars te beschrijven. Het boek Openbaring spreekt van een poel van vuur en zwavel, waarin de pijniging eeuwig doorgaat, dag en nacht, zonder onderbreking [7][8]. In Mattheüs 25:41 wordt gesproken van 'het eeuwige vuur dat bestemd is voor de duivel en zijn engelen'.

Op 5-10-2007 stond een artikel in het Reformatorisch Dagblad [1], waaruit blijkt dat de Raad van Europa de regeringen van de 47 aangesloten landen oproept tot "krachtig verzet" tegen het opnemen van het creationisme in het onderwijs als een wetenschappelijke discipline. De Raad, die zich bezig dient te houden met het bevorderen van de mensenrechten, heeft echter niets te vertellen op het betrokken beleidsterrein en dus leiden de vastgelegde opvattingen helaas niet tot dwingende gevolgen. Desalniettemin een positief bericht. Zeker in vergelijking met het debacle van de censuur die de Evangelische Omroep (EO) heeft uitgeoefend op de natuurdocumentaire "The Life of Mammals", geschreven en gepresenteerd door Sir David Attenborough en uitgegeven door de BBC.

Een citaat uit het artikel in het Reformatorisch dagblad:

Het darwinisme "berust op feiten en heeft niets van doen met een goddelijke openbaring." "Intelligent Design, gepresenteerd op een geraffineerde wijze, probeert zijn benadering af te schilderen als wetenschappelijk en daarin schuilt het gevaar", menen de parlementariërs die zich achter de aanbeveling aan de lidstaten schaarden.

Critici van het geloof maken dikwijls gebruik van passages uit de Bijbel om hun kritiek te onderbouwen. Met name het oude testament bevat veel kwalijke teksten, en ook veel Christenen hebben moeite met sommige passages. (Er zijn er zelfs, die dit ook durven toegeven). Kritiek op de Bijbel staven met passages uit diezelfde Bijbel wordt niet altijd op prijs gesteld door gelovigen, en opvallend vaak wordt er gereageerd in de trant van: "Je gebruikt de tekst uit zijn context, je rukt het uit zijn verband, en je kritiek is daarom niet terecht." In sommige (maar zeker niet alle) gevallen is een dergelijke reactie geoorloofd, want eerlijk is eerlijk: sommige critici maken zich hier van tijd tot tijd wel degelijk schuldig aan.

Het omgekeerde is echter ook vaak het geval: menig Christen gebruikt te pas, maar zeker ook te onpas, passages uit de Bijbel om zijn/haar gelijk aan te tonen. In discussies over onze moraal zijn Christenen vaak geneigd om te verwijzen naar de tien geboden. "Als iedereen zich maar aan de tien geboden hield, dan zou de wereld er een stuk beter voor staan", is dan vaak de strekking van het betoog. Afgezien van de vraag of die hier aangehaalde tien geboden nu wel zo goed zijn als vaak wordt verondersteld [1], moeten we constateren dat zelfs hier een Bijbeltekst uit zijn context wordt gelezen. De tien geboden waar men op doelt zijn namelijk niet de definitieve tien geboden volgens het (volledige) verhaal van Mozes op de berg Sinaï, zoals verteld in het boek Exodus. Laten we de "gangbare" (door gelovigen vaak te berde gebrachte) tien geboden eens terug plaatsen in zijn context, en het volledige verhaal nog eens nalopen.

Wie zijn er online?

We hebben 52 gasten en geen leden online

Geef je mening

Welke positie over het bestaan van god(en) onderschrijft u?

Bekende atheïsten

Jaap van HeerdenJaap van Heerden, filosoof, hoogleraar psychologie aan de Universiteit Maastricht.

Citaat

Waarom zou ik bang zijn voor de tijd dat ik er niet meer ben? Ik ben toch ook niet bang voor de tijd dat ik er nog niet was?

~ Lucretius