Reflectie op een discussie met een creationistDe afgelopen weken heb ik met creationist Nathan van Ree een discussie gevoerd over de vermeende grens tussen micro-evolutie en macro-evolutie. Dit was naar aanleiding van een van mijn vragen uit Vragen voor welwillende creationisten. Van Ree schreef daar een antwoord op, waarna op de Facebook-pagina van Logos een discussie tussen ons ontstond. Aangezien Facebook de reacties niet chronologisch plaatst en zo’n Facebook-discussie al snel onoverzichtelijk wordt, is Van Ree zo vriendelijk geweest om onze reacties op elkaar, per onderwerp onder elkaar te zetten, zodat een overzichtelijk geheel ontstaat. Ik ben hem hier dankbaar voor, des te meer aangezien Logos het opmerkelijke beleid heeft posts na een bepaalde tijd te wissen, inclusief alle (soms zeer uitgebreide) reacties daaronder. Door het overzicht van Van Ree blijven onze reactie nu overzichtelijk bestaan en is de moeite die we er beiden ingestoken hebben niet voor slechts korte tijd geweest. Van Ree gaf aan de discussie hierbij te willen laten. Dat wil ik ook doen, na een opmerking over de discussie zelf en een aantal inhoudelijk opmerkingen. Verricht God wonderen? Kritische kanttekeningen bij vermeend goddelijk ingrijpenIn veel religieuze tradities spelen wonderen een grote rol. Het jodendom kent de door God gestuurde plagen in Egypte, waarna de Israëlieten bevrijd werden (de Exodus), een miraculeuze doortocht door een zee volgde en het Beloofde Land met goddelijke hulp veroverd werd. Het christendom heeft de geboorte van Jezus uit een maagd, het veranderen van water in wijn, lopen over water en natuurlijk het centrale wonder: opstanding uit de dood. Mohammed zou alleen door een wonder als analfabeet de Koran in hoogstaand Arabisch kunnen schrijven. Ook in hindoeïstische en boeddhistische verhalen komen veelvuldig wonderen voor. Wat moeten we van dergelijke claims denken? Vinden wonderen echt plaats en wat bewijst dat dan? Lees meer: Verricht God wonderen? Kritische kanttekeningen bij vermeend goddelijk ingrijpen Religieuze privileges in de GrondwetDe afgelopen weken is er de nodige maatschappelijke discussie geweest over de uitzonderingen die gemaakt werden op de coronamaatregelen op grond van artikel 6 van de Grondwet. Die stelt: “Ieder heeft het recht zijn godsdienst of levensovertuiging, individueel of in gemeenschap met anderen, vrij te belijden, behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet.” Op dit artikel en de toepassing ervan wordt al jaren de nodige kritiek geleverd, en terecht in mijn ogen. Creationisten en menselijke evolutieAls er iets is wat creationisten niet kunnen accepteren, dan is het wel dat mensen een evolutionaire oorsprong hebben in het dierenrijk. Zij geloven op grond van Genesis dat God mens en dier apart geschapen heeft, elk naar hun eigen aard. Hierdoor kunnen we duidelijk verschillende ‘basistypen’ onderscheiden: groepen dieren die een eigen aard hebben en los van elkaar geschapen zijn. Hoe weten we nu welke dieren tot welk basistype behoren? Om die vraag te onderzoeken, hebben ze hun eigen ‘wetenschapsdiscipline’ opgericht: de ‘baraminologie’ (afgeleid van de Hebreeuwse woorden voor ongeveer ‘geschapen aard’). Wat de mens betreft, willen ze dus weten wie tot het ‘baramin’ (basistype) mens behoort. Zij zouden allemaal van Adam afstammen en alle andere dieren – uitgestorven of nog levend – niet. Het is volgens de creationisten duidelijk dat alle moderne mensen daartoe behoren, en moderne (mens)apen als chimpansees en gorilla’s niet. Met fossielen wordt het evenwel een stuk lastiger, want er zijn de laatste decennia veel fossielen gevonden met kenmerken van zowel moderne mensen (o.a. groot brein, rechtop lopen, gebruik van werktuigen) als (mens)apen (aanpassingen aan het leven in bomen, niet goed rechtop kunnen lopen, klein brein). Behoren deze fossielen nu tot het baramin van mensen of van apen? In meerdere gevallen komen creationisten daar onderling niet uit. Dit is opmerkelijk, want als God duidelijk gescheiden baramins geschapen heeft, dan zou dat toch niet zo lastig moeten zijn. Goddelijke verklaringenSommige zaken zijn zó bijzonder dat ze wel een goddelijke verklaring behoeven, althans volgens vele gelovigen. Dit kan gaan om wonderen (zoals een bijzondere genezing), om een vermeende openbaring (persoonlijke ervaring, heilig boek) of bijvoorbeeld de vermeende fijne afstemming van het universum. Deze finetuning van natuurconstanten zou zó precies zijn dat God er de beste verklaring voor is. Dit soort theïstische verklaringen hebben echter een algemeen probleem dat in de vorm van een dilemma geformuleerd kan worden. Dit wil ik hier bespreken.[1] |
Wie zijn er online?We hebben 264 gasten en geen leden online Geef je mening
Welke positie over het bestaan van god(en) onderschrijft u?
Bekende atheïsten Ellen Johnson, President van de organisatie American Atheists van 1995 tot 2008, activiste voor de rechten van atheïsten en scheiding van kerk en staat in de Verenigde Staten.
CitaatYou keep accusing me of blasphemy all of the time, but I cannot be convicted of a victimless crime. ~ Dan Barker |
Reflectie op een discussie met een creationist
De afgelopen weken heb ik met creationist Nathan van Ree een discussie gevoerd over de vermeende grens tussen micro-evolutie en macro-evolutie. Dit was naar aanleiding van een van mijn vragen uit Vragen voor welwillende creationisten. Van Ree schreef daar een antwoord op, waarna op de Facebook-pagina van Logos een discussie tussen ons ontstond. Aangezien Facebook de reacties niet chronologisch plaatst en zo’n Facebook-discussie al snel onoverzichtelijk wordt, is Van Ree zo vriendelijk geweest om onze reacties op elkaar, per onderwerp onder elkaar te zetten, zodat een overzichtelijk geheel ontstaat. Ik ben hem hier dankbaar voor, des te meer aangezien Logos het opmerkelijke beleid heeft posts na een bepaalde tijd te wissen, inclusief alle (soms zeer uitgebreide) reacties daaronder. Door het overzicht van Van Ree blijven onze reactie nu overzichtelijk bestaan en is de moeite die we er beiden ingestoken hebben niet voor slechts korte tijd geweest. Van Ree gaf aan de discussie hierbij te willen laten. Dat wil ik ook doen, na een opmerking over de discussie zelf en een aantal inhoudelijk opmerkingen.
Verricht God wonderen? Kritische kanttekeningen bij vermeend goddelijk ingrijpen
In veel religieuze tradities spelen wonderen een grote rol. Het jodendom kent de door God gestuurde plagen in Egypte, waarna de Israëlieten bevrijd werden (de Exodus), een miraculeuze doortocht door een zee volgde en het Beloofde Land met goddelijke hulp veroverd werd. Het christendom heeft de geboorte van Jezus uit een maagd, het veranderen van water in wijn, lopen over water en natuurlijk het centrale wonder: opstanding uit de dood. Mohammed zou alleen door een wonder als analfabeet de Koran in hoogstaand Arabisch kunnen schrijven. Ook in hindoeïstische en boeddhistische verhalen komen veelvuldig wonderen voor. Wat moeten we van dergelijke claims denken? Vinden wonderen echt plaats en wat bewijst dat dan?
Lees meer: Verricht God wonderen? Kritische kanttekeningen bij vermeend goddelijk ingrijpen
Religieuze privileges in de Grondwet
De afgelopen weken is er de nodige maatschappelijke discussie geweest over de uitzonderingen die gemaakt werden op de coronamaatregelen op grond van artikel 6 van de Grondwet. Die stelt: “Ieder heeft het recht zijn godsdienst of levensovertuiging, individueel of in gemeenschap met anderen, vrij te belijden, behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet.” Op dit artikel en de toepassing ervan wordt al jaren de nodige kritiek geleverd, en terecht in mijn ogen.
Creationisten en menselijke evolutie
Als er iets is wat creationisten niet kunnen accepteren, dan is het wel dat mensen een evolutionaire oorsprong hebben in het dierenrijk. Zij geloven op grond van Genesis dat God mens en dier apart geschapen heeft, elk naar hun eigen aard. Hierdoor kunnen we duidelijk verschillende ‘basistypen’ onderscheiden: groepen dieren die een eigen aard hebben en los van elkaar geschapen zijn. Hoe weten we nu welke dieren tot welk basistype behoren? Om die vraag te onderzoeken, hebben ze hun eigen ‘wetenschapsdiscipline’ opgericht: de ‘baraminologie’ (afgeleid van de Hebreeuwse woorden voor ongeveer ‘geschapen aard’).
Wat de mens betreft, willen ze dus weten wie tot het ‘baramin’ (basistype) mens behoort. Zij zouden allemaal van Adam afstammen en alle andere dieren – uitgestorven of nog levend – niet. Het is volgens de creationisten duidelijk dat alle moderne mensen daartoe behoren, en moderne (mens)apen als chimpansees en gorilla’s niet. Met fossielen wordt het evenwel een stuk lastiger, want er zijn de laatste decennia veel fossielen gevonden met kenmerken van zowel moderne mensen (o.a. groot brein, rechtop lopen, gebruik van werktuigen) als (mens)apen (aanpassingen aan het leven in bomen, niet goed rechtop kunnen lopen, klein brein). Behoren deze fossielen nu tot het baramin van mensen of van apen? In meerdere gevallen komen creationisten daar onderling niet uit. Dit is opmerkelijk, want als God duidelijk gescheiden baramins geschapen heeft, dan zou dat toch niet zo lastig moeten zijn.
Goddelijke verklaringen
Sommige zaken zijn zó bijzonder dat ze wel een goddelijke verklaring behoeven, althans volgens vele gelovigen. Dit kan gaan om wonderen (zoals een bijzondere genezing), om een vermeende openbaring (persoonlijke ervaring, heilig boek) of bijvoorbeeld de vermeende fijne afstemming van het universum. Deze finetuning van natuurconstanten zou zó precies zijn dat God er de beste verklaring voor is. Dit soort theïstische verklaringen hebben echter een algemeen probleem dat in de vorm van een dilemma geformuleerd kan worden. Dit wil ik hier bespreken.[1]
Wie zijn er online?
We hebben 264 gasten en geen leden online
Geef je mening
Bekende atheïsten
Ellen Johnson, President van de organisatie American Atheists van 1995 tot 2008, activiste voor de rechten van atheïsten en scheiding van kerk en staat in de Verenigde Staten.
Citaat
You keep accusing me of blasphemy all of the time, but I cannot be convicted of a victimless crime.
~ Dan Barker