Hoe duister waren de Middeleeuwen? Een recensie van Hannams ‘Gods filosofen’Veel mensen associëren de (Europese) Middeleeuwen, grofweg de tijd tussen 500 en 1500 n.C., met duisternis. In het Engels worden ze om die reden vaak de Dark Ages genoemd. Bijgeloof en geloof namen een belangrijke plaats in, de Kerk was oppermachtig en van wetenschap was weinig te merken, zo is het populaire idee. De afgelopen decennia hebben historici dit beeld bekritiseerd. James Hannam is een van die critici. Hij wil met zijn boek God's Philosophers: How the Medieval World Laid the Foundations of Modern Science uit 2009 laten zien dat dit duistere beeld onterecht is. Ik was dan ook erg benieuwd naar de vele verlichte denkers en wetenschappelijke ontwikkelingen uit die tijd die ik blijkbaar gemist had. Tijdens het lezen van het boek bleef ik ze grotendeels missen. Ironisch genoeg bevestigde Hannam juist vooral het (intellectueel) duidstere beeld dat ik van de Middeleeuwen had. Lees meer: Hoe duister waren de Middeleeuwen? Een recensie van Hannams ‘Gods filosofen’ Zijn filosofische zombies mogelijk?De filosofische zombie is populair gemaakt door filosoof Dave Chalmers en wordt al jaren gebruikt als argument tegen fysicalisme, het idee dat alleen het fysieke bestaat. In de filosofie van de geest is dit het debat over hoe lichaam (vooral brein) en geest (vooral bewustzijn) zich tot elkaar verhouden. Volgens de (reductief) fysicalist is de geest wat het brein doet en bestaat bewustzijn dus uit hersenprocessen. Volgens de dualist is de geest iets wezenlijks anders dan het (fysieke) lichaam. (Idealisme, het idee dat alleen geest bestaat, laat ik hier verder buiten beschouwing.) Chalmers verdedigt een vorm van dualisme waarin bewustzijn niet (zuiver) een hersenproces kan zijn. Dit probeert hij aannemelijk te maken met onder andere zijn zombieargument. Ik heb ook al eerder uitgebreider over deze discussie geschreven (met ook meer uitleg over de verschillende posities en andere argumenten), maar wil hier vooral stilstaan bij het zombieargument. Het is een populair argument en het blijft voor velen plausibel, wat volgens mij psychologisch goed te verklaren valt (zie mijn eerdere artikel). Er is evenwel ook veel kritiek op dit argument gekomen, waaronder het verwijt dat het circulair is: het veronderstelt al wat het moet bewijzen (zie onder andere hier en hier). Ik denk dat deze kritiek terecht is en zal dit hieronder verder uitwerken. Daarnaast zal ik een aantal andere kritiekpunten bespreken. Enkele gedachten over het Israëlisch-Palestijns conflictSinds afgelopen week volg ik met grote zorgen het oplaaiende geweld in het Midden-Oosten. Ik probeer te begrijpen wat daar gebeurt, waar het vandaan komt en waar het heen zal gaan. Dat is vooral een verstandelijk begrijpen, want verder kan ik het nauwelijks. Een aantal opmerkingen en bedenkingen. Lees meer: Enkele gedachten over het Israëlisch-Palestijns conflict Kan het brein net zo goed werken zonder bewustzijn?Filosoof Emanuel Rutten heeft op Twitter en later op zijn site een argument uitgewerkt dat volgens hem laat zien dat het brein bewustzijn niet kan verklaren. Hij meent dat het brein een “materieel-functionele structuur” is, wat neerkomt op een “in materie gerealiseerde tekenverwerking door gekoppelde functies”. Hij noemt dit een in materie gerealiseerd functie-tekensysteem (ik zal dat hier afkorten tot IMG FTS). Het is dus een algoritme: stap voor stap wordt het ene teken omgezet in het andere. Dit kan volgens Rutten prima plaatsvinden zonder bewustzijn, dus kan het brein bewustzijn niet verklaren. Hij formuleert dit argument aan het einde van zijn stuk in een aantal stappen. Hij maakt hierbij echter een aantal aannames in die op z’n best discutabel zijn. Ik bespreek hier de belangrijkste twee. Lees meer: Kan het brein net zo goed werken zonder bewustzijn? Zijn we “clueless” over het ontstaan van leven?Een langverwacht debat tussen James Tour en Dave Farina over het ontstaan van leven (origin of life. OoL) heeft plaatsgevonden en is terug te zien op YouTube. Hieronder wil ik een korte beschouwing van het debat geven en een aantal opmerkingen maken over de discussie rond het ontstaan van leven. |
Wie zijn er online?We hebben 194 gasten en geen leden online Geef je mening
Welke positie over het bestaan van god(en) onderschrijft u?
Bekende atheïsten Klaas Hendrikse, Nederlands bekendste atheïstische dominee, auteur van o.a. Geloven in een god die niet bestaat.
CitaatCalling Atheism a religion, is like calling 'bald' a hair color. ~ Don Hirschberg |
Hoe duister waren de Middeleeuwen? Een recensie van Hannams ‘Gods filosofen’
Veel mensen associëren de (Europese) Middeleeuwen, grofweg de tijd tussen 500 en 1500 n.C., met duisternis. In het Engels worden ze om die reden vaak de Dark Ages genoemd. Bijgeloof en geloof namen een belangrijke plaats in, de Kerk was oppermachtig en van wetenschap was weinig te merken, zo is het populaire idee. De afgelopen decennia hebben historici dit beeld bekritiseerd. James Hannam is een van die critici. Hij wil met zijn boek God's Philosophers: How the Medieval World Laid the Foundations of Modern Science uit 2009 laten zien dat dit duistere beeld onterecht is. Ik was dan ook erg benieuwd naar de vele verlichte denkers en wetenschappelijke ontwikkelingen uit die tijd die ik blijkbaar gemist had. Tijdens het lezen van het boek bleef ik ze grotendeels missen. Ironisch genoeg bevestigde Hannam juist vooral het (intellectueel) duidstere beeld dat ik van de Middeleeuwen had.
Lees meer: Hoe duister waren de Middeleeuwen? Een recensie van Hannams ‘Gods filosofen’
Zijn filosofische zombies mogelijk?
De filosofische zombie is populair gemaakt door filosoof Dave Chalmers en wordt al jaren gebruikt als argument tegen fysicalisme, het idee dat alleen het fysieke bestaat. In de filosofie van de geest is dit het debat over hoe lichaam (vooral brein) en geest (vooral bewustzijn) zich tot elkaar verhouden. Volgens de (reductief) fysicalist is de geest wat het brein doet en bestaat bewustzijn dus uit hersenprocessen. Volgens de dualist is de geest iets wezenlijks anders dan het (fysieke) lichaam. (Idealisme, het idee dat alleen geest bestaat, laat ik hier verder buiten beschouwing.) Chalmers verdedigt een vorm van dualisme waarin bewustzijn niet (zuiver) een hersenproces kan zijn. Dit probeert hij aannemelijk te maken met onder andere zijn zombieargument.
Ik heb ook al eerder uitgebreider over deze discussie geschreven (met ook meer uitleg over de verschillende posities en andere argumenten), maar wil hier vooral stilstaan bij het zombieargument. Het is een populair argument en het blijft voor velen plausibel, wat volgens mij psychologisch goed te verklaren valt (zie mijn eerdere artikel). Er is evenwel ook veel kritiek op dit argument gekomen, waaronder het verwijt dat het circulair is: het veronderstelt al wat het moet bewijzen (zie onder andere hier en hier). Ik denk dat deze kritiek terecht is en zal dit hieronder verder uitwerken. Daarnaast zal ik een aantal andere kritiekpunten bespreken.
Enkele gedachten over het Israëlisch-Palestijns conflict
Sinds afgelopen week volg ik met grote zorgen het oplaaiende geweld in het Midden-Oosten. Ik probeer te begrijpen wat daar gebeurt, waar het vandaan komt en waar het heen zal gaan. Dat is vooral een verstandelijk begrijpen, want verder kan ik het nauwelijks. Een aantal opmerkingen en bedenkingen.
Lees meer: Enkele gedachten over het Israëlisch-Palestijns conflict
Kan het brein net zo goed werken zonder bewustzijn?
Filosoof Emanuel Rutten heeft op Twitter en later op zijn site een argument uitgewerkt dat volgens hem laat zien dat het brein bewustzijn niet kan verklaren. Hij meent dat het brein een “materieel-functionele structuur” is, wat neerkomt op een “in materie gerealiseerde tekenverwerking door gekoppelde functies”. Hij noemt dit een in materie gerealiseerd functie-tekensysteem (ik zal dat hier afkorten tot IMG FTS). Het is dus een algoritme: stap voor stap wordt het ene teken omgezet in het andere. Dit kan volgens Rutten prima plaatsvinden zonder bewustzijn, dus kan het brein bewustzijn niet verklaren. Hij formuleert dit argument aan het einde van zijn stuk in een aantal stappen. Hij maakt hierbij echter een aantal aannames in die op z’n best discutabel zijn. Ik bespreek hier de belangrijkste twee.
Lees meer: Kan het brein net zo goed werken zonder bewustzijn?
Zijn we “clueless” over het ontstaan van leven?
Een langverwacht debat tussen James Tour en Dave Farina over het ontstaan van leven (origin of life. OoL) heeft plaatsgevonden en is terug te zien op YouTube. Hieronder wil ik een korte beschouwing van het debat geven en een aantal opmerkingen maken over de discussie rond het ontstaan van leven.
Wie zijn er online?
We hebben 194 gasten en geen leden online
Geef je mening
Bekende atheïsten
Klaas Hendrikse, Nederlands bekendste atheïstische dominee, auteur van o.a. Geloven in een god die niet bestaat.
Citaat
Calling Atheism a religion, is like calling 'bald' a hair color.
~ Don Hirschberg