Rogier van Erp schreef op 4 mei 2010:

Beste Bart,

Ik reageer normaal gesproken niet op internetsites, maar omdat ik onder de indruk was van je persoonlijke verhaal hoe je atheïst geworden bent, wilde ik je dat even melden. Zoals Richard Dawkins al stelt is het grote probleem van ons atheïsten dat we geen groep vormen. We staan vaak een beetje alleen in tegenstelling tot de gelovigen. Vandaar: alle respect voor je dappere stap, en wat fijn dat je jezelf deze vrijheid hebt gegund!

keep up the good work en vriendelijke groet,

Rogier

Anoniem schreef op 30 april 2010:

Goedendag,
Ik heb een paar vragen, niet om in discussie te gaan, maar gewoon vragen die ik mijzelf wel eens afvraag.

Deze vraag is mijns inziens niet wetenschappelijk te bewijzen of, maar misschien heeft u er een interessante redenatie voor. Denken apen, die 98% hetzelfde DNA blijken hebben als mensen of andere dieren, ook wel eens na over existentiele vragen? Zijn zij zichzelf ook bewust van hun eigen verantwoordelijkheden of zijn dat slechts instinctieve neigingen?

Hoe kan worden verklaart dat zware criminelen, mensen met een antisociale persoonlijkheid bijv., die de Bijbel openslaan en een bijbeltekst lezen, door een bepaald mijns inziens onverklaarbaar inzicht dat ze krijgen, ineens een heel ander leven gaan leiden? Een leven vol vrede en liefde voor mensen om hen heen. Ik verbaas mij hierover en mij schieten woorden tekort als ik dit soort dingen meemaak, want ik weet dat ze gebeuren. Is dit te verklaren door een biochemisch proces in de hersenen die op gang komt als iemand een Bijbel openslaat? In de psychiatrie kom je dit soort dingen tegen! Het is nog nooit gebeurt dat iemand met een antisociale persoonlijkheid door een uitspraak van Johan Cruijff een heel ander leven ging leiden bijv. Ik heb enorm veel twijfels bij vragen en antwoorden rond de apologetiek en de betrouwbaarheid van de Bijbel, maar dit soort gebeurtenissen zijn voor mij een getuigenis met als gevolg dat ik de Bijbel niet voor de wetenschap aan de kant kan schuiven. Andersom trouwens ook niet hoor. Wat zegt u hiervan?

Op een college filosofie ging het eens over een bepaald soort theorie die leerde dat alles om je heen misschien wel niet bestond. De hele wereld om je heen en alles wat er om je heen gebeurd is slechts een eigen beleving. Meer weet ik er ook niet van maar u vast wel. Ik vind het eigenlijk best een enge theorie. Alle mensen van wie ik houd zijn misschien wel niet echt, misschien zijn het mijn eigen inbeeldingen. Hoe staat u hier tegenover?

Mvg,

ikke 

Reactie:

Beste Anoniem,

De eerste vraag die je stelt is heel lastig te beantwoorden. Aan mensen kun je vragen stellen over wat ze denken, maar bij andere apen kan dat niet. Het enige wat je dan kunt doen is afgaan op bepaald gedrag, maar het risico daarvan is dat je de reden van dat gedrag kunt gaan 'vermenselijken' (antropomorfiseren), terwijl dat misschien helemaal niet terecht is. We moeten hiermee dus erg voorzichtig zijn. Ik denk niet dat andere apen letterlijk over dit soort vragen nadenken. Bij ons nadenken speelt taal namelijk een belangrijke rol, en dat is bij andere apen niet of nauwelijks ontwikkeld (afhankelijk van wat je precies onder taal verstaat). Wel denk ik dat bepaalde gebeurtenissen een grote impact op hen kunnen hebben, ook als het ze niet zelf overkomt. Zie bijvoorbeeld dit onderzoek, waaruit blijkt dat chimpansees op een manier met het sterven van naasten omgaan die veel weg heeft van hoe wij dat doen. Een besef van de dood lijken ze dus te hebben, maar in hoeverre ze hier ook over nadenken blijft gissen.

Waarom mensen na het lezen van bepaalde teksten een heel ander leven gaan leiden, is een interessante psychologische vraag. Ten eerste is het belangrijk op te merken dat dit bij andere geloven ook voorkomt. Ik heb bijvoorbeeld met een hare krisjna gesproken die door dat geloof van de drugs is geraakt en een man die in gevangenis moslim is geworden en sindsdien zijn leven drastisch heeft verbeterd. Ten tweede wil ik opmerken dat niet alle bekeringservaringen sociaal positief zijn. Vooral het toetreden tot een religieuze sekte kan tot sociaal onwenselijk of zelfs gevaarlijk gedrag leiden. Ik denk dus niet dat dit een argument voor de waarheid van het christelijk geloof is. Dan resteert natuurlijk de vraag hoe je dit moet verklaren. Ik ben geen psycholoog, maar ik kan wel een poging doen. Als mensen die in de put zitten ergens hoop uit kunnen halen, zal dat ze veelal stimuleren hun leven te beteren. De Bijbel – maar ook andere religieuze geschriften – kunnen dergelijke hoop bieden en daarmee stimuleren de way of life te veranderen. Ook interessant is Rein Gerritsen. Hij zat in de gevangenis voor zware misdrijven en ging daar filosofie studeren, wat zijn leven drastisch heeft veranderd. Ik denk alleen niet dat dit veel voorkomt.

Met je laatste vraag doel je op solipsisme, van het Latijn solus (alleen) en ipse (zelf). De vraag is al oud en kent vele varianten. Ook het idee dat in The Matrix wordt uitgewerkt (onze waarnemingen en gedachten worden allemaal door een computer gesimuleerd) zou je als een variant kunnen zien. Je kunt niet bewijzen dat het onjuist is denk ik, maar je wel afvragen hoe waarschijnlijk het is. Als je afvraag waar al je waarnemingen vandaan komen, lijkt mij de meest waarschijnlijke verklaring dat er een externe wereld bestaat die je waarneemt. Meer dan dat kun je niet. Daarnaast kun je er niet naar handelen, want bij bijna alles wat wij doen gaan we uit van een externe wereld. De filosoof Bertrand Russell illustreerde dit ooit aan de hand van een anekdote. Hij had een brief ontvangen van een solipsiste (Christine Ladd-Franklin), waarin zij aangaf verbaast te zijn dat er geen andere solipsiten waren.  

Met vriendelijke groet,

Bart Klink

Fred schreef op 29 april 2010:

Beste Bart,

complimenten over de vernieuwde site. Mooi overzichtelijk en zinnige artikelen. Ook je optreden in het debat tussen Herman en Gert was prima. Als je niet alle 'openbaringen' kan opvolgen, wie bepaalt dan welke wel? Dan is toch de mens weer aan zet.

Groet, Fred 

Dila schreef op 25 april 2010:

"Als dit universum in zijn miljoenvoudige orde en precisie het resultaat van een blind toeval zou zijn, dan is dat net zo geloofwaardig als wanneer een drukkerij explodeert en alle druklettertjes weer op de grond terecht komen in de voltooide en foutloze vorm van het woordenboek."

Albert Einstein


"Atheïsme is meer in de lip dan in het hart van de mens."

"Een beetje filosofie leidt tot atheïsme, maar grote hoeveelheden brengen ons terug naar God."

Francis Bacon 

Reactie:

Beste Dila,

Wat is het punt van deze citaten? Een argument tegen het atheïsme vormen ze in ieder geval niet. Het citaat dat volgens u van Einstein komt lijkt me niet van hem. Ik heb er nergens een bron voor kunnen vinden en gezien zijn andere uitspraken lijkt het me erg onwaarschijnlijk dat hij zoiets zou zeggen.

Met vriendelijke groet,

Bart Klink

Sikkor schreef op 23 april 2010:

Bart,

Wat een uitstekende site; een waardevolle bron van relevante argumentaties en referenties.
Mijn complimenten voor jouw grondige wetenschappelijke aanpak, heldere manier van uitleggen en treffende argumenten.
Het is bovendien leuk om te zien hoe schril dit afsteekt bij hetgeen er doorgaans tegenover gesteld wordt.

Met vriendelijke groet,

Sikko

Roelof van der Meer schreef op 21 april 2010:

Beste,

Ik vond een m.i. uiterst vermakelijk artikel op de ultra-christelijke site  van een withete
G.P.P. Burggraaf, te weten "De Rokende Vlaswiek", die Philipse als "Oude slang in keurig kostuum" typeert. Link: www.derokendevlaswiek.nl => persberichten III => scrollen naar beneden naar GA.VD.BRINK R.O. ATHEISTENSHOW

Vermakelijk ook, omdat ook G.A van den Brink en het aanwezige kerkvolk er van langs krijgt puur een alleen omdat ze aanwezig waren bij deze "atheïstenshow."

Groet,
Roelof van der Meer 

Tjark Kruiger schreef op 16 maart 2010:

Geachte heer Klink, Mooie, goed verzorgde en interessante site, maar... de termen "atheïsme" en het daarvan afgeleide "atheïst" zijn te veel eer voor de gelovigen. Deze termen impliceren namelijk dat hun tegendeel, "theïsme" en "theïst" een visie of levensovertuiging inhouden die kan worden verdedigd of bestreden. Dat is niet zo. Theïsme is een waan, door indoctrinatie en geestelijke dwang opgelegd. Deze waan is daarom ook niet met argumenten te bestrijden, die glijden af als water op een eend. Psychotherapie zou meer voor de hand liggen. Een vergelijking. Ik geloof niet in het bestaan van Sinterklaas, de Paashaas, de Kerstman en Kabouters. Ben ik daarom asinterklasist, apaashasist, akerstmannist en akabouterist? Nee dus. Als ik dat zou zijn, zou ik Sinterklaas, de Paashaas, de Kerstman en Kabouters veel te serieus nemen. Daarom ben ik ook geen atheïst. Denkt u hier eens over na. Een reactie hoeft niet. Met vriendelijke groet, Tjark Kruiger

Reactie:

Beste Tjerk

Bedankt voor de complimenten. Het punt dat u maakt heb ik vaker gehoord, dus toch maar een reactie. Ik denk dat theïsme als positie wel degelijk kan worden verdedigd, en filosofen als Richard Swinburne en Alvin Plantinga hebben dat ook met geraffineerde argumenten gedaan. Ik denk niet dat hun argumenten succesvol zijn, maar ik neem ze wel serieus. Daarnaast is de term ‘atheïst’ te verdedigen omdat je je daarmee in dezen onderscheidt van nog steeds het overgrote deel van de wereldbevolking, dat wel in goden gelooft. Een dergelijk groot aantal gelovigen bestaat er niet bij Sinterklaas of de paashaas.

Met vriendelijke groet,

Bart Klink

 

Steven schreef op 18 april 2010:

L.S.,

Mijn verhaal lijkt verdacht veel op dat van de auteur. Ik ben opgegroeid in de kerk en ben er tot op de dag van vandaag erg actief (lees: jeugdwerk, geluidstechniek, etc.). Maar na het lezen van o.a. Nietzsche, Kant, Philipse en Vermeersch heb ik ook besloten om van het christelijke geloof c.q. dogma af te stappen.

Mijn vraag heeft betrekking op de agnostische filosofie. Kort door de bocht stelt deze dat het niet mogelijk is om ontkennende of bevestigende argumenten te vinden over bovennatuurlijke verschijnselen. Het atheïsme daarentegen stelt dat er geen god is omdat er geen geldig bewijs voor is.
In mijn leven heb ik onverklaarbare dingen meegemaakt. Mijn moeder is oncoloog en zij heeft bijvoorbeeld gedocumenteerde gevallen van (onverklaarbaar) verdwenen kwaadaardige tumoren, een verwijderde alvleesklier die er de volgende dag weer zat, etc.
Uiteraard bewijzen deze gebeurtenissen niet dat er een bovennatuurlijk ‘iets’ is, maar toch is het (nog) onverklaarbaar.

In concreto: is het mogelijk om een agnostische atheïst te zijn? 

Reactie:

Beste Steven,

Dit is afhankelijk van wat precies onder ‘agnosticisme’ en ‘atheïsme’ verstaan wordt. Ik beschouw atheïsme als een ontologische positie (het wel of niet bestaan van god(en)) en agnosticisme als een epistemologische positie (of we kennis kunnen hebben van god(en)). Zo bezien sluiten de posities elkaar dus niet uit en kan iemand een agnostisch atheïst zijn: hij gelooft niet in god(en), zonder daar kennis van te hebben. Vaak leven agnosten ook alsof goden niet bestaan, ook al menen ze hier geen kennis over te hebben. Het zijn dan praktisch (ook) atheïsten.

Met vriendelijke groet,

Bart Klink

Christiaan Kok schreef op 15 april 2010

Gelieve uw argument tegen de besnijdenis te verwijderen in uw recensie van "Wetenschap in de Bijbel". Het klopt niet.  Erg jammer dat u zonder verder onderzoek dit argument hebt gebruikt. Voor de rest: een mooie site! 

Reactie:

Beste Christiaan,

De link die u geeft gaat alleen over een medisch voordeel van besnijdenis ten aanzien van aids, een ziekte die pas vrij recent is ontstaan. Mijn kritiek op Hobrinks besnijdenisargument is echter breder dan dat. Ik haal een wetenschappelijke publicatie aan dat het totaalplaatje van besnijdenis in twijfel trekt, zeker als dit gebeurt onder primitieve oudtestamentische omstandigheden. Daarom denk ik niet dat de link die u geeft wat aan mijn kritiek op Hobrink afdoet.

Met vriendelijke groet

 

Pieter Franciscus schreef op 14 april 2010:

Ben ik meer dan geprikkelde zenuwcellen door kleine electrische  stroom werkingen. Zo verklaart men ook de hersenwerking. Ik las van een Buddhist dat men uit water en cellen bestaat en hoe meer men deze uitvergroot de moluculen kan zien, dat men zelfs ook de tussen ruimte kan zien, en de "stroom" als lichtpuntjes die ook door een chemisch proces de oorzaak is dit bij elkaar te houden als een mier er naar zou kijken ziet deze het door de elektriciteit opgewekte schijnsel als  sterren in de kosmos . Kwam gewoon bij mij op. Zoals een gelovige mij vertelde men is heel klein, maar hoe klein men werkelijk is, weet degene die naar de mier kijkt weer. Vanuit de zelfde hoek als de mier de mens ziet. bewustwording?

Reactie:

Beste Pieter Franciscus,

Uiteindelijk is alles opgebouwd uit dezelfde materie. Het is de ordening daarvan die een ster tot een ster maakt en een mens tot een mens. De schaal waarop dit gebeurt is bijna niet voor stellen: van elementaire deeltjes tot de structuur van de kosmos. Voor sommige mensen is dit beeld beangstigend, voor mij is het relativerend, fascinerend en bevrijdend tegelijk.

Met vriendelijke groet,

Bart Klink

 

[Anoniem] schreef op 7 april 2010:

Dag Bart,

ik ben [Anoniem], 25 jaar, en ben sinds december vorig jaar geen lid meer van de Gereformeerd Vrijgemaakte Kerk waar ik belijdend lid was. Ik beschouw mijzelf niet meer als gelovig hoewel ik niets met absolute zekerheid uitsluit.

Het afgelopen jaar is de angst voor God van me af gevallen welke eigenlijk mij al mijn hele leven achtervolgde. Een enorme opluchting! Het enige vervelende op dit moment is het grote verdriet van mijn directe familie, en ook valt het me op dat allerlei vrienden ineens geen contact meer zoeken...

Via freethinker.nl kwam ik ook op jouw website terecht en heb inmiddels een aantal artikelen gelezen en zojuist ook jouw persoonlijke verhaal. Tot nu toe wat mij betreft de best opgezette atheïstisch website die ik ben tegengekomen.

Ik wil je complimenteren met de zeer gestructureerde wijze waarop je verschillende argumenten behandelt. De meer verdiepende teksten zoals bijv over de profetieën in Jesaja 53 zijn ook de moeite waard!

Ook waardeer ik het feit dat je je teksten echt op de inhoud richt en geen arrogante of denigrerende houding aanneemt ten opzichte van gelovigen.

Nu kan ik een aantal van je artikelen laten lezen door geïnteresseerden in mijn familie zonder dat het profaan of kwetsend op ze over kan komen. Dat kan ik van heel wat andere atheïstisch artikelen niet zeggen.

Vriendelijke groet,
[Anoniem]

PS: Ik ben nieuwsgierig hoe je zelf de poll "Hoe zeker bent u dat God wel/niet bestaat?" zou invullen! 

Reactie:

Beste Rutger,

Bedankt voor je complimenten en je verhaal! Jouw afvalligheid is blijkbaar zwaarder gevallen dan die van mij, waarschijnlijk omdat je uit een orthodoxere omgeving komt.

Ik denk ook niet dat je zaken met absolute zekerheid moet uitsluiten, maar altijd open moet staan voor andere opvattingen en kritisch de argumenten daarvoor moet overwegen. Dat is ook de reden waarom ik bij de poll “God bestaat (hoogst)waarschijnlijk niet” heb ingevuld.

Hopelijk kun je weer op goede voet komen te staan met je familie en vrienden. Als mijn stukken daaraan kunnen bijdragen zou ik dat uiteraard mooi vinden. Hoe het ook loopt, weet dat deze reactie van hun kant meer over hen zegt dan over jou.

Met vriendelijke groet,

Bart Klink