Een populaire stelling onder veel biologen, theologen en sommige filosofen is dat god en evolutie prima samen kunnen gaan. Evolutie is gewoon gods manier van scheppen, zo menen zij.

Er zijn echter een aantal tegenwerpingen aan te dragen tegen deze stelling. Een atheïst kan argumenteren dat evolutie het bestaan van god, zeker de god van de drie grote monotheïstisch religies, onwaarschijnlijk maakt, evolutie rechtvaardigt atheïsme meer dan theïsme. Ik heb dat zelf gedaan in het artikel "De houdbaarheid van theïstische evolutie" en het vervolg daarop, "Theïstische evolutie is niet houdbaar". Hieronder volgen enkele argumenten die een atheïst kan aandragen.

Ten eerste heeft evolutie het einde van het teleologische godsbewijs ingeluid. De doelmatigheid en de complexiteit van de levende natuur kan niet meer aangedragen worden als argument voor het bestaan van god omdat we hiervoor heden ten dage een veel betere verklaring hebben: biologische evolutie. De ontdekking en het begrip van evolutie heeft dus een rationele poot onder de theïstische stoel weggezaagd.

Een ander argument is dat verspilling en leed inherent is aan evolutie, het is niet slechts een onprettig bijproduct. De manier waarop evolutie werkt is daarom moeilijk in overeenstemming te brengen met het idee van god als een almachtige, doelgerichte en algoede Schepper. Als een god evolutie gebruikt zou hebben als methode van schepping, lijkt er eerder sprake te zijn van een klungelige en sadistische god. De meest elegante verklaring is dat er simpelweg geen god is die evolutie gebruikt heeft als scheppingsmethode. Er is slechts het blinde, wrede, verspillende, proces van evolutie, zonder goddelijk ingrijpen, atheïstisch dus.

Ten derde blijkt evolutie vaak in strijd te zijn met vermeende openbaringen van god, zoals in de bijbel. De enige manier om dit conflict te vermijden is het scheppingsverhaal volledig figuurlijk te lezen, waardoor het een scheppingsmythe wordt, zoals er zoveel zijn. De vraag is dan waarom we waarheid zouden moeten toekennen aan juist één bepaald scheppingsverhaal, terwijl er nog zoveel andere, tegenstrijdige verhalen zijn.

Evolutie haalt dus een argument voor het bestaan van god onder uit, is moeilijk te rijmen met het godsbeeld van veel gelovigen en maakt van goddelijke scheppingsverhalen mythen. Daarmee is, gezien de waarheid van evolutie, atheïsme waarschijnlijker dan theïsme.

Zie verder:

- De houdbaarheid van theïstische evolutie
- Theïstische evolutie is niet houdbaar

 

Wie zijn er online?

We hebben 41 gasten en geen leden online

Geef je mening

Welke positie over het bestaan van god(en) onderschrijft u?

Bekende atheïsten

Andrries van DantzigAndries van Dantzig, psychiater, emeritus hoogleraar psychotherapie aan de Universiteit van Amsterdam.

Citaat

Het moet toch voor ieder welingelicht mens duidelijk zijn wie de wedloop tussen de theologie en de empirische wetenschappen, die aanvankelijk nog onbeslist was, heeft gewonnen. Maar dat wensen theologen natuurlijk niet te zien. Dat is ook de reden dat ze vrijwel nooit kennis nemen van bijvoorbeeld de sterrenkunde, de evolutiebiologie, de neurowetenschap; ze zijn er niet eens in geïnteresséérd.

~ Herman Philipse

Een populaire stelling onder veel biologen, theologen en sommige filosofen is dat god en evolutie prima samen kunnen gaan. Evolutie is gewoon gods manier van scheppen, zo menen zij.

Er zijn echter een aantal tegenwerpingen aan te dragen tegen deze stelling. Een atheïst kan argumenteren dat evolutie het bestaan van god, zeker de god van de drie grote monotheïstisch religies, onwaarschijnlijk maakt, evolutie rechtvaardigt atheïsme meer dan theïsme. Ik heb dat zelf gedaan in het artikel "De houdbaarheid van theïstische evolutie" en het vervolg daarop, "Theïstische evolutie is niet houdbaar". Hieronder volgen enkele argumenten die een atheïst kan aandragen.

Ten eerste heeft evolutie het einde van het teleologische godsbewijs ingeluid. De doelmatigheid en de complexiteit van de levende natuur kan niet meer aangedragen worden als argument voor het bestaan van god omdat we hiervoor heden ten dage een veel betere verklaring hebben: biologische evolutie. De ontdekking en het begrip van evolutie heeft dus een rationele poot onder de theïstische stoel weggezaagd.

Een ander argument is dat verspilling en leed inherent is aan evolutie, het is niet slechts een onprettig bijproduct. De manier waarop evolutie werkt is daarom moeilijk in overeenstemming te brengen met het idee van god als een almachtige, doelgerichte en algoede Schepper. Als een god evolutie gebruikt zou hebben als methode van schepping, lijkt er eerder sprake te zijn van een klungelige en sadistische god. De meest elegante verklaring is dat er simpelweg geen god is die evolutie gebruikt heeft als scheppingsmethode. Er is slechts het blinde, wrede, verspillende, proces van evolutie, zonder goddelijk ingrijpen, atheïstisch dus.

Ten derde blijkt evolutie vaak in strijd te zijn met vermeende openbaringen van god, zoals in de bijbel. De enige manier om dit conflict te vermijden is het scheppingsverhaal volledig figuurlijk te lezen, waardoor het een scheppingsmythe wordt, zoals er zoveel zijn. De vraag is dan waarom we waarheid zouden moeten toekennen aan juist één bepaald scheppingsverhaal, terwijl er nog zoveel andere, tegenstrijdige verhalen zijn.

Evolutie haalt dus een argument voor het bestaan van god onder uit, is moeilijk te rijmen met het godsbeeld van veel gelovigen en maakt van goddelijke scheppingsverhalen mythen. Daarmee is, gezien de waarheid van evolutie, atheïsme waarschijnlijker dan theïsme.

Zie verder:

- De houdbaarheid van theïstische evolutie
- Theïstische evolutie is niet houdbaar

Wie zijn er online?

We hebben 41 gasten en geen leden online

Geef je mening

Welke positie over het bestaan van god(en) onderschrijft u?

Bekende atheïsten

Andrries van DantzigAndries van Dantzig, psychiater, emeritus hoogleraar psychotherapie aan de Universiteit van Amsterdam.

Citaat

Het moet toch voor ieder welingelicht mens duidelijk zijn wie de wedloop tussen de theologie en de empirische wetenschappen, die aanvankelijk nog onbeslist was, heeft gewonnen. Maar dat wensen theologen natuurlijk niet te zien. Dat is ook de reden dat ze vrijwel nooit kennis nemen van bijvoorbeeld de sterrenkunde, de evolutiebiologie, de neurowetenschap; ze zijn er niet eens in geïnteresséérd.

~ Herman Philipse