Noud schreef op 5 oktober 2012:

Beste meneer Klink,

Ik ben zelf atheïst.
ik heb een theorie over het doel en ontstaan van het geloof. mijn theorie kan bij sommige mensen kwetsend overkomen maar ik wil de harde kant van de natuur laten horen. Ik denk namelijk dat het geloof iets is wat de natuur heeft bedoeld simpelweg om mensen te groeperen. De meeste diersoorten groeperen zich ook, dus waarom het diersoort (de mens) niet. Groeperen heeft ook een belangrijke doel in de natuur. Het houd namelijk de populatie in balans. Groepen hebben namelijk heel vaak confrontatie. Als de éne groep het niet eens is met de andere botst dat vaak. Neem maar eens een kijkje in de geschiedenis boeke. Als de groep dan ook te groot word stoot de groep de zwakke af. Die ook vaak overlijden aanwel confrontatie door andere groepen of hun eigen groep maakt ze wel af. Neem maar eens een kijkje in de geschiedenis boeken of kijk maar naar dieren. Dus het geloof helpt (volgens mijn theorie) de natuur met de populatie in hand te houden.

Het ontstaan

U heeft vast wel eens in uw leven ergens in gelooft. En zeker in de tijd tussen 4 en 13 jaar. Ik geloofde tussen die leeftijd bijvoorbeeld dat ik een superheld kon worden of dat sinterklaas bestaat. Nu nog klop ik af als ik zeg dat iets wel gaat gebeuren. Daardoor kwam ik er ook achter dat het geloven in iets ook vaak moeilijk te vermijden is. Voorbeeld, alles om je heen gebeurt door mensen. Een stad word gebouwd door mensen dus waarom zou de aarde dan ook niet door iemand of iets gebouwd zijn? Als ik iets doe wat niet mag van de wet en gestraft word waarom zou de gene die zo machtig is om de aarde te bouwen mij ook niet straffen? Ik besef tijd met andere mensen dus als ik dood ga waarom zou ik tijd dan niet meer met beseffen en ook niet met andere mensen? Als je die dingen van kinds af aan mee krijgt is de kans groot dat je er later steeds in geloofd. En ik denk dat er een deel in ons brein dat ook aanstuurt. Zoals de natuur het bedoeld om de populatie in balans te houden.

Jammer voor de natuur dat er niet veel mensen nog zo hardcore gelovig zijn zoals de natuur bedoeld heeft. 

Reactie:

Beste Noud,

Er zijn de afgelopen decennia veel verschillende verklaringen voor religie gegeven. Onder de experts is er volgens mij nog geen overeenstemming. Wat jij voorstelt, is een combinatie van de 'groepssamenhangtheorie' (o.a. uitgewerkt door D.S. Wilson in het boek Darwins Cathedral) en religie als uitgroei van doelmatig (teleologisch) denken (zie. o.a. dit artikel). Religie is een buitengewoon complex fenomeen, en ik denk dat je een aantal verschillende verklaringen moet combineren om tot een volledige verklaring te komen. Ik ben zeker geen expert op dit gebied en wacht geduldig af wat de experts ons gaan brengen. Sinds kort is er in het Nederlands een boek verschenen over al deze theorieën: De gelovige geest van Michiel van Elk. Ik heb het zelf nog niet gelezen, maar misschien vind je het interssant. 

Met vriendelijke groet,

Bart Klink