JanD schreef op 8 november 2020:

Hallo die Bart Klink.

Eerst een reactie bij het binnenkomen op de homepagina van jouw site: 

Welkom op De Atheïst!

Deze website probeert een zo duidelijk mogelijke introductie tot het atheïsme, de afwezigheid van het geloof in god(en), te geven voor een zo breed mogelijk publiek.

Volgens mij is a-theïsme, het geloof in de afwezigheid van god(en). Als het theïsme niet bestaat dan bestond het atheïsme ook niet. Beiden bestaan in dualiteit en confirmeren elkaar in negatie: zonder de één kan de ander niet bestaan. Net als licht en duister.

Neem bijvoorbeeld de cultuur in China. In het verleden begrepen westerlingen niet dat er daar geen woord was voor god. Het taoïsme kent “de weg”: Tao. De weg die niet de bestendige weg is: een zogenaamd logisch absurdum. Het kenmerkt zich als een natuurreligie waar de cycliciteit van de natuurlijke fenomenen centraal staat: de eigenschap van Tao is de terugkeer. Die cultuur kent geen god en derhalve ontbreekt daar de strijd tussen theïsten en atheïsten.

Mijn mening is dat de connotatie van “de afwezigheid van het geloof in god(en)” manipulerend is, omdat het zo sterk lijkt op “het geloof in de afwezigheid van god(en)”. Het is polariserend. Ik word hierin gesterkt doordat de link vals is.:

(grapje)

Nu eerst even ingaan op “drogreden”. Want als ik een argument gebruik waarvan jij meent dat het een drogreden is, dan praten we langs elkaar heen.

Post hoc ergo propter hoc

Dit betekent letterlijk: daarna dus daarom. Een bepaalde gebeurtenis wordt veroorzaakt door iets simpelweg omdat het voor die gebeurtenis gebeurd is.

Dat is dus een drogredenering die (o.a.) de causaliteit in de chronologische tijd van verleden naar toekomst ondergraaft 

Daar ben ik het mee eens! Ik ben een voorstander van de neerwaardse causaliteit. Van een hoger hiërarchisch niveau naar een lager hiërarchisch niveau. Dat vindt dan plaats met behulp van informatie. Bijvoorbeeld zoals een leger hiërarchisch is opgebouwd (generaal via via naar soldaat) of zoals een groot fysische structuur de kwantum-mechanische eigenschappen van de kleine deeltjes bepaalt.

Nota bene: ik heb het hier over informatie an sich. Dus niet over het (materieel/energetisch) substraat waarop dat is vastgelegd. Of dat nu een papiertje is met inkt of een usb-stick of elektromagnetische trillingen. Dat sluit aan bij de notie van Planckbits en quantum entanglement. Het is erg grappig en leuk in beeld gebracht in de film: “The Matrix” of de radioverbinding met de controleurs in de auto in de film “The trueman show”. Ook de anomalie die af en toe optreedt in de gewone zintuiglijke fenomenale wereld wordt leuk in beeld gebracht: een ster die uit de hemel valt en een schijnwerper blijkt te zijn. Je moet wel symbolisch waarnemen: er zijn meerder cogitieve lagen aanwezig in die film. 

Petitio principii

Een cirkelredenering of "de vraag ontwijken". Bij deze drogreden keert de conclusie weer terug naar de aanname. De premisse van het argument veronderstelt impliciet wat het argument probeert te bewijzen.

Een cirkelredenering, in een bepaalde vorm, is eigenlijk geen redenering maar geeft een confirmatie. Zoals a=a. Het is in die vorm geen antwoord op een vraag: dus het kan de vraag niet ontwijken. Een voorbeeld daarvan in de bijbel: daar staat: JHWH ik ben die ben. Dat is een confirmatie waar god aangeeft wie hij is: “ik ben die ben”. Of mijn exegese: de illusie van het ego (“ik”) weerkaatst het “zijnde” als een cirkelbeweging. Voorbeeld in analogie: de identiteit van een tornado, met een naam, een geboorteplaats en tijd en een leven en dood. Het is niet meer dan draaiende lucht. Zijn essentie is draaiing. Zoals samsara (Sanscriet: ronddraaien in cikels) de manifestatie is van nirwana ( Sancriet: onbewegelijk). 

Als laatste een drogreden waar ik het wel mee eens ben, maar een verkeerd voorbeeld wordt gegeven.

Argumentum ad verecundiam

“Bij deze drogreden wordt een beroep gedaan op een autoriteit of een beroemd persoon om de stelling kracht bij te zetten.” Mee eens! Maar dan:

"Einstein geloofde in God, weet jij het beter dan hij?" (Merk op dat Einstein niet in de christelijke God geloofde, maar een pantheïst was.)

De opmerking tussen haakjes is niet ter zake doende. Een christelijke god en en pantheïstische god zijn beiden goden. Einstein was dus een theïst! Maar wel een hele vreemde theïst vind ik met zijn volkomen deterministische theorie over god. (god als natuur: deus sive natura) En het schijnt dat hij vindt dat god niet kan twijfelen.

Nu nog enkele opmerkingen. 

Je schrijft: ik ben van mijn geloof afgestapt. Naar mijn mening ben je overgestapt naar het geloof in almacht van de rede. Ik vind dat de rede wel mooi en scherp kan analyseren, indelen enz maar in wezen destructief is als het niet geleid wordt door wijsheid. Kijk maar naar de vruchten van die boom: a-b en c massavernietigingswapenen.

Ik heb de indruk dat je in jouw “esoterische” levensfase, onvoldoende aandacht hebt besteed aan de diepte van de symboliek en metaforen. Dat is een werkelijkheid noch van de rede, noch van de natuurlijke fenomenen maar een werkelijkheid van het numineuze en de verbeelding die leidt tot nieuwe werelden.

Dat maak ik eruit op, vanwege dat je ook deze esoterische fase achter je hebt gelaten. Je voert rationele tegenstellingen aan van verschil tussen godsdiensten, waardoor je de essentie (naar mijn mening) en de overeenstemming tussen de diverse religies niet inziet. De new age kent net als de kerkelijke macht, naast oppervlakkigheid een diepte structuur.

Ik waardeer juist daarom de sinoloog/filosoof prof Ulrich Libbrecht met zijn comparitieve filosofie.

Als je het in de Lutherse christelijke theologie zoekt, dan sta ik achter het wereldbeeld van de theoloog Rudolf Otto. Zie zijn boek: “Het Heilige”. Daarin geeft hij een mooie definitie wat religie in wezen is en wat je geen religie mag noemen.

De katholieke theoloog dr Tjeu v.d. Berk verwerkt praktisch wat Otto theoretisch uiteenzette.

Met vriendelijke groet van JanD

Reactie:

Beste Jan,

Bedankt voor het wijzen op een link die niet werkt, dat heb ik aangepast. Dan een reactie op een paar opmerkingen die u maakt. 

Atheïsme is niet het geloof in de afwezigheid van goden, om de simpele reden dat je niet in iets hoeft te geloven wat er niet is. Zie verder hier.

Ik geloof niet in de "almacht van de rede", maar dat de rede samen met ervering een belangrijk instrument is om te ontdekken hoe de wereld in elkaar zit en werkt. Wijsheid gaat meer over het handelen in die wereld. De reden waarom ik ook mijn esoterische fase achter me heb gelaten, is dat ik de claims die daar gemaakt worden ook op een gegeven moment niet meer kon geloven, zoals in mijn beknopte autobiografie te lezen valt. 

Met vriendelijke groet,

Bart Klink